
Opleiding Expert Jonge Kind IKC
Startdata: 30 september 2025
Doel: Vanuit een integrale benadering ontwikkel je kennis, vaardigheden, inzichten en attitudes die essentieel zijn voor het vormgeven van betekenisvol onderwijs aan het jonge kind (0-7 jaar) en voor het begeleiden van collega’s en teams.
Duur: De opleiding bevat vier modules, verspreid over twee jaar. Je volgt 12 lesdagen van 9.00 - 16.00 uur op locatie.
Accreditatie: 2-jarige Post-Hbo: in aanvraag bij CPION
Inschrijving: individueel
Locatie: Culemborg
Prijs: € 4950,- voor de gehele opleiding
Inhoud
Met deze tweejarige opleiding versterk je als professional de kwaliteit van het onderwijs aan het jonge kind structureel. Dit kan binnen groep 1-2 of in samenwerking met de voorschoolse voorzieningen binnen een Integraal Kindcentrum (IKC). Je richt je op het vergroten van expertise, je eigen leerkrachthandelen, het begeleiden van collega’s en het borgen van doorgaande ontwikkellijnen voor kinderen van peuter – kleuters naar groep 3.
Deze opleiding is in de basis bedoeld voor leerkrachten in groep 1-2, maar je leert ook hoe je de brug kunt slaan naar de voorschoolse periode. Om de doorgaande lijn te versterken en elkaar te versteken binnen het IKC. Kennis van de ontwikkeling van 0 tot 4 jaar is essentieel voor het versterken van het handelen in de groep, óók als er (nog) geen sprake is van formele samenwerking binnen een IKC.
Wij geloven dat je pas echt een expert wordt in het jonge kind als je de tijd krijgt om je kennis te verdiepen én toe te passen in de praktijk. In tegenstelling tot kortere trajecten, biedt deze opleiding ruimte voor coaching en begeleiding op de werkvloer. Alleen het schrijven van een beleidsplan maakt je immers nog geen vaardige specialist. Dat vraagt om echte praktijkervaring, reflectie en professionele groei.
Opbouw van de opleiding
Jaar 1
Module 1: Breinontwikkeling, structuur en sensitief-responsief handelen
Je leert hoe breinontwikkeling, structuur en sensitief-responsief handelen bijdragen aan een veilige en stimulerende leeromgeving voor jonge kinderen.
- Contactmomenten en begeleiding: 3 lesdagen + intervisie
Totaal: 23 uur
Module 2: Aanbod, rijke en verrijkte leeromgeving
Je leer het taal- en rekenonderwijs versterken en hoe je thematisch en doelgericht een rijke leeromgeving vormgeeft die spel, taal, rekenen en wereldoriëntatie verbindt.
- Contactmomenten en begeleiding: 3 lesdagen + intervisie
Totaal: 23 uur - Na module 2: schoolbezoek 1 (coaching) + intervisie
Totaal: 4 uur
Jaar 2
Module 3: Spelend lesgeven en begeleiden van ontwikkeling
Je verdiept je in spelend en doelgericht lesgeven door passende instructievormen te combineren met observatie, differentiatie en coaching.
- Contactmomenten en begeleiding: 3 lesdagen + intervisie
Totaal: 23 uur - Na module 3: schoolbezoek 2 (coaching)
Totaal: 2 uur
Module 4: Kwaliteitszorg binnen het IKC
Je leert hoe je onderwijsverbetering aanstuurt door opbrengstgericht te werken, collega’s te begeleiden en samen te bouwen aan een doorgaande lijn.
- Contactmomenten en begeleiding: 3 lesdagen +intervisie
Totaal: 23 uur - Eindobservatie: 2 uur
- Eindpresentatie: 7 uur
Totaal aantal contacturen: 107
Zelfstudie en opdrachten
- Literatuur lezen: 100 uur
- Portfolio opbouwen: 100 uur
- Verwerkingsopdrachten: 80 uur
- Nulmeting uitvoeren + uitwerken: 25 uur
- Schoolbezoek vier andere IKC’s: 8 uur
- Voorbereiden eindpresentatie: 25 uur
- Opstellen onderwijsplan jonge kind: 25 uur
- Gemiddelde studielast per week: 6,5 uur
Totaal aantal zelfstudie-uren: 363
Meer informatie over de modules vind je in de carrousel hieronder:
Overzicht modules (jaar 1 en 2)
Toelatingseisen
Toelating is mogelijk wanneer voldaan wordt aan de volgende voorwaarden:
Vooropleiding
Je beschikt over een diploma van de pabo (hbo-niveau) of soortgelijk diploma.
Werkervaring
- Je bent minimaal twee jaar werkzaam als leerkracht in groep 1-2 (of combinatiegroep 1-2-3) in het basisonderwijs. Of je hebt een sturende rol binnen de onderwijsorganisatie.
- Je werkt minimaal twee dagen per week in deze groep, of bent vanuit een andere rol betrokken bij groep 1-2 (zoals ib/kc) tijdens de opleiding.
Praktijkdeelname
- Je hebt toestemming van de schoolleiding om praktijkopdrachten uit te voeren binnen de groep en de school.
- Je mag in overleg met collega’s en ouders observaties uitvoeren en beelden verzamelen ter ondersteuning van het leerproces.
In te leveren bij inschrijving:
- Kopie van het pabo-diploma (of soortgelijk diploma)
- Praktijkverklaring (model wordt aangeleverd door de opleiding)
- Curriculum vitae
- Korte motivatie via intakeformulier (online of op papier)
Beoordeling en toelating
Na ontvangst van de documenten wordt de aanmelding beoordeeld. Bij twijfel over motivatie of geschiktheid kan er een intakegesprek plaatsvinden met de opleidingscoördinator. Hierna volgt een definitieve beslissing over toelating.
Toetsingsopdrachten en eindproducten
- Portfolio
Aan het begin van de opleiding breng je de beginsituatie op de eigen school in kaart. Tijdens de opleiding wordt dit aangevuld met observaties, reflecties en praktijkvoorbeelden. Het portfolio toont de professionele groei en dient als bewijs van de ontwikkelde vaardigheden op het gebied van structuur, spel, leeromgeving en kwaliteitszorg. - Onderwijsplan jonge kind
Je ontwikkelt een onderwijsplan waarin je laat zien hoe de visie op het jonge kind vertaald is naar concrete afspraken en werkwijzen op schoolniveau. Kwaliteitszorg speelt hierin een centrale rol. - Plan van aanpak
Je signaleert waar binnen de school nog ontwikkelmogelijkheden liggen, zowel op inhoudelijk als organisatorisch niveau. In het plan van aanpak beschrijf je concrete, realistische vervolgstappen die bijdragen aan duurzame kwaliteitsverbetering van het onderwijs aan het jonge kind. - Eindobservatie in de groep
Een docent beoordeelt je pedagogisch en didactisch handelen, met aandacht voor doelgerichtheid, responsiviteit en opbrengstgerichtheid. Daarbij wordt gekeken in hoeverre je kwaliteitsaspecten weet te verbinden aan je handelen, zoals het inzetten van observatie-instrumenten en het benutten van opbrengsten. - Presentatie eindopdracht
Je presenteert aan (een deel van) de groep de opbrengsten van de opleiding voor school, team en kind. Daarbij reflecteer je op de gekozen aanpak, onderbouwing vanuit theorie en je rol in het versterken van kwaliteitszorg binnen het IKC.
Kosten
De studiekosten voor de gehele opleiding zijn € 4950,-. Dit is inclusief lunch op de lesdagen.
Locatie en data
De bijeenkomsten vinden plaats op een goed toegankelijke en centraal gelegen locatie in Culemborg. De locatie is op loopafstand van een station en heeft voldoende parkeergelegenheid in de omgeving. Voor de lunch wordt gezorgd.
Adres:
Helder Onderwijsadvies
Parallelweg West 15A
4104 AX Culemborg
De data van de bijeenkomsten vind je hieronder. De lestijd is van 9.00 tot 16.00 uur.
Jaar 1
- dinsdag 30 september 2025
- dinsdag 25 november 2025
- dinsdag 13 januari 2026
- dinsdag 3 maart 2026
- dinsdag 14 april 2026
- dinsdag 2 juni 2026
Jaar 2
- dinsdag 29 september 2026
- dinsdag 24 november 2026
- dinsdag 12 januari 2027
- dinsdag 2 maart 2027
- dinsdag 13 april 2027
- dinsdag 1 juni 2027
De intervisie, de schoolbezoeken en de coaching op de werkvloer en eindobservatie worden in overleg gepland.
Eindtermen
Aan het eind van de opleiding bezit je de volgende kennis en vaardigheden:
- 1 Je beschikt over diepgaande kennis van de ontwikkeling van jonge kinderen van 0 tot 7 jaar, waaronder breinontwikkeling, neuropsychologie, executieve functies en spel en je kunt deze kennis wetenschappelijk onderbouwen.
- 2 Je begrijpt hoe leren tot stand komt bij jonge kinderen en kunt deze inzichten vertalen naar concreet leerkrachthandelen, afgestemd op ontwikkelingslijnen en de zone van naaste ontwikkeling
- 3 Je kunt sensitief-responsief handelen in de praktijk toepassen en hebt inzicht in hoe structuur in ruimte, tijd, routines en interactie bijdraagt aan een veilige en rijke leeromgeving.
- 4 Je ontwerpt betekenisvolle, kennisrijke spelthema’s vanuit wereldoriëntatie, waarbij hoeken als bouwhoek, taalhoek en rekenhoek doelgericht worden ingericht op basis van ontwikkeldoelen.
- 5 Je kunt thematiseren in zes fasen toepassen (van opening tot afronding) en je begrijpt het belang van spelverhalen, eigenaarschap van kinderen en betekenisvol aanbod.
- 6 Je stemt peuter- en kleuterthema’s op elkaar af, gericht op een doorgaande ontwikkelingslijn van 0 tot 7 jaar binnen het IKC
- 7 Je beschikt over kennis van de rekenontwikkeling (getalbegrip, meten, meetkunde) en je kunt rekenroutines en prentenboeken inzetten in betekenisvolle contexten.
- 8 Je stimuleert mondelinge taalvaardigheid en beginnende geletterdheid bij jonge kinderen, met oog voor NT2-leerlingen en zwakke woordleerders, en je maakt doelgericht gebruik van taalroutines en interactie.
- 9 Je beheerst de didactiek van spelend lesgeven en weet hoe directe instructie, spelinstructie en exploratieve instructie elkaar aanvullen.
- 10 Je kunt ontwikkelingslijnen herkennen in spel en hier gerichte impulsen op geven, passend bij het niveau en de behoefte van het kind.
- 11 Je differentieert in instructie en aanbod, werkt doelgericht met grote en kleine kringen, en stemt af op de beginsituatie van de groep.
- 12 Je begeleidt spel systematisch, observeert ontwikkeling in spel en weet dit te verbinden aan leerdoelen.
- 13 Je coacht collega’s en pedagogisch medewerkers in het versterken van het aanbod, het begeleiden van spel en het toepassen van thematisering.
- 14 Je reflecteert op je eigen rol als voorbeeldfiguur binnen het team, stelt verbeterdoelen op en draagt actief bij aan teamontwikkeling.
- 15 Je begrijpt het belang van kwaliteitszorg binnen het jonge kind onderwijs en weet hoe opbrengstgericht en visiegedreven gewerkt wordt binnen het IKC.
- 16 Je analyseert onderwijskundige data en observaties, en vertaalt deze naar concrete verbeteracties in het onderwijsaanbod.
- 17 Je stelt een onderbouwd onderwijsplan op voor het jonge kind, in lijn met visie, praktijkervaring, observaties en teamafspraken.
- 18 Je draagt bij aan een gedragen visie op onderwijs aan jonge kinderen, gebaseerd op wetenschappelijke inzichten, gedeelde waarden en praktijkervaring.
- 19 Je ondersteunt de doorgaande pedagogisch-didactische lijn binnen het IKC, in samenwerking met collega’s uit de kinderopvang en onderbouw.
- 20 Je begeleidt effectieve overdrachtsmomenten en kindbesprekingen tussen kinderopvang en onderwijs.
Docenten
Heb je nog vragen?
