Een rijk taalaanbod met behulp van (prenten)boeken

Een rijk taalaanbod met behulp van (prenten)boeken

Doel: Een lessenserie begrijpend luisteren en woordenschat kunnen ontwikkelen. Hierbij maak je gebruik van scaffolding, interactief voorlezen, modelen en spelbegeleiding in een van de hoeken.

Voor wie: onderbouwteam, onderbouw IKC

Duur: 3 bijeenkomsten (uit te breiden op maat) + één observatieronde/coaching on the job

Inschrijving: team

Locatie: op de werkvloer

Prijs: prijs op aanvraag

Inhoud

De basis voor het latere onderwijs in begrijpend lezen wordt al gelegd in de onderbouw. Door het aanbieden van een rijk boekenaanbod bevorder je de taalontwikkeling. Ook creëer je veel mogelijkheden voor het versterken van de sociaal-emotionele ontwikkeling. Maar hoe zorg je ervoor dat het aanbod van (prenten)boeken een vaste plaats binnen je onderwijs krijgt, zodat het zorgt voor meer leerrendement? Hoe maak je het passend bij het thema waaraan wordt gewerkt? En hoe zorg je ervoor dat er aandacht is voor de mondelinge taalvaardigheid, oriëntatie op verhaal en tekst & voorbereidend lezen én woordenschat?

In de training ‘Een rijk taalaanbod met behulp van (prenten)boeken’ gaan we samen op zoek naar antwoorden op deze vragen, passend bij de nieuwste inzichten uit de wetenschap. Ook gaan we praktisch aan de slag om een lessenserie bij een prentenboek naar keuze voor te bereiden. Dit alles om te zorgen voor een rijk taalaanbod.

Wat ga je leren?

In drie bijeenkomsten leren jullie als team wat er nodig is voor het creëren van een rijk boeken- en taalaanbod in de onderbouw. Aan het eind van de bijeenkomsten kun je zelf lessenseries bij (prenten)boeken naar keuze ontwikkelen. Hierbij wordt geïntegreerd gewerkt aan oriëntatie op verhaal en tekst & voorbereidend lezen, woordenschat en de mondelinge taalvaardigheid (spreken, luisteren en gesprekken voeren).

Bijeenkomst 1: Directe instructie begrijpend luisteren: scaffolding, interactief voorlezen en modelen

In deze bijeenkomst bespreken we aan de hand van een sterke theoretische onderbouwing de doorgaande lijn van begrijpend luisteren naar begrijpend lezen. Het volgende komt aan bod:

Je leert welke factoren bijdragen aan de ontwikkeling van begrijpend luister- (en lees)vaardigheden.
Je leert hoe scaffolding kan helpen om de verantwoordelijkheid van jou als leerkracht over te dragen naar de kinderen. Daarbij gaan we in op hoe je doelbewust gebruikmaakt van interactief voorlezen en modelen om jouw gekozen lesdoel te behalen.
Aan het eind van de bijeenkomst heb je een les begrijpend luisteren bij een (prenten)boek naar keuze ontwikkeld die je direct in de praktijk kunt gebruiken.

Bijeenkomst 2: Een rijk woordenschataanbod bij het voorlezen van (prenten)boeken

Op basis van de wetenschap weten we dat de woordenschat van een kind van invloed is op de begrijpend luister- en leesontwikkeling. (Prenten)boeken lenen zich uitstekend voor het aanbieden van een rijke woordenschat. Dit omdat de woorden betekenisvol en in een context aan worden geboden. Het volgende komt aan bod:

Je leert aan de hand van de Viertakt van Verhallen en van Nulft woorden te selecteren bij een (prenten)boek naar keuze.
Daarbij leer je woordclusters te maken bij deze woorden.
Tevens leer je welke verschillende spelvormen gebruikt kunnen worden om de woordenschatwoorden te consolideren en te controleren.

Bijeenkomst 3: Spelbegeleiding begrijpend luisteren: verwerking in de hoeken

Kleuters leren door te spelen. Het volgende komt aan bod:

We gaan praktisch aan de slag met een vertaalslag van het (prenten)boek naar spel in de hoeken.
Je leert kleuters effectief te begeleiden tijdens het spelen en werken in de hoeken. Dit doe je door ze aan te spreken op hun zone van naaste ontwikkeling.
Aan het eind van de bijeenkomst kun je een speeltafel en verteltafel inzetten bij een (prenten)boek naar keuze.

Coaching on the job

De trainer komt op school een les begrijpend luisteren (geïntegreerd met woordenschat) observeren. Aansluitend vindt een nagesprek plaats (1 uur per leerkracht).

De opbrengst

1 Je weet welke factoren bijdragen aan de ontwikkeling van begrijpend luister- (en lees)vaardigheden.
2 Ook weet je hoe scaffolding kan helpen om de verantwoordelijkheid van jou als leerkracht over te dragen naar de kinderen. Daarbij kun je doelbewust gebruikmaken van interactief voorlezen en modelen om jouw gekozen lesdoel te behalen.
3 Aan de hand van de Viertakt van Verhallen en van Nulft kun je woorden selecteren bij een (prenten)boek naar keuze. Daarbij kun je woordclusters maken bij deze woorden en je hebt kennisgemaakt met verschillende spelvormen om de woordenschatwoorden te consolideren en te controleren.
4 Tot slot kun je een speeltafel en verteltafel inzetten bij een (prenten)boek naar keuze. Je weet hoe je kinderen daarbij effectief kunt begeleiden tijdens het spelen en werken in de hoeken.

Trainers