Burgerschat in de school

Burgerschat in de school

Doel: Ontwikkel een doelgericht en samenhangend curriculum burgerschap dat bestaat uit een leerlijn, een didactisch model, onderwijsleermiddelen en een systeem voor kwaliteitsbewaking.

Voor wie: schoolteam

Inschrijving: team

Zelfstudie: Aanbevolen literatuur: Burgerschat, IK, JIJ en WIJ in de maatschappij (Gijzen & Essers, 2025).

Locatie: op de werkvloer

Prijs: prijs op aanvraag

Inhoud

Kan het burgerschapsonderwijs bij jou op school wel een boost gebruiken? Bouw samen met Helder Onderwijsadvies aan een doelgericht en samenhangend curriculum. We gaan uit van bestaande middelen en aanpakken in je school en de inhoud van Burgerschat, IK, JIJ en WIJ in de maatschappij (Gijzen & Essers, 2025). Geen blauwdruk, maar een curriculum voor alle groepen dat past bij jouw school.

In april 2025 verschijnt het boek Burgerschat. Je kunt ‘m nu al reserveren op de website van Pica.

Het traject ‘Burgerschat in de school’

Een traject ‘Burgerschat in de school’ kent een modulaire opbouw. Hierdoor kun je kiezen voor een aanbod dat past bij wat er nodig is. Helder Onderwijsadvies sluit aan bij de wijze waarop de ontwikkeling van burgerschap in de school plaatsvindt, bijvoorbeeld via het mt, teamsessies of werkgroepen.

Bijeenkomsten ‘Burgerschat in de school’

In vijf bijeenkomsten bepaal en ontwikkel jij (met je team) een visie, doelen, een schoolaanbod, een onderwijsplan en kwaliteitszorg op het gebied van burgerschap. Na elke bijeenkomst ben je een stapje dichter bij goed en compleet burgerschapsonderwijs in jouw school.

Bijeenkomst 1: Ontwikkeling visie op burgerschap

Je ontwikkelt met je schoolteam door middel van praktische werkvormen een eigen visie op burgerschap. Deze visie bestaat uit drie delen:

de teambrede opvatting over burgerschap;
de behoeften van de leerlingpopulatie;
de wijze waarop deze basisvaardigheid moet worden onderwezen.

Aan de bijeenkomst gaat een gesprek met het mt of een werkgroep vooraf. De opbrengst is een visie die bij de school past.

Bijeenkomst 2: Inventarisatie bestaand curriculum

Je kiest met je schoolteam of werkgroep de leerdoelen waarop je je curriculum wilt versterken. Daarbij kun je gebruikmaken van de leerlijn Burgerschat® met haar gedrags- en kennisdoelen. Vervolgens gaan we na welke bestaande onderwijsleermiddelen en aanpakken hieraan gekoppeld kunnen worden. Hierdoor krijg je zicht op wat je al doet en wat er nog te doen is.

Aan de bijeenkomst gaat een gesprek met het mt of een werkgroep vooraf. De opbrengst is een overzicht van het onderwijsaanbod.

Bijeenkomst 3: Bepaling verandertraject

Met scans over de vijf pijlers van goed burgerschapsonderwijs brengt het team of de werkgroep het pedagogisch-didactisch handelen in kaart. De uitkomsten van de scans worden naast de visie en wensen van de school gelegd. Het verschil tussen de wenselijke en de werkelijke situatie moet overbrugd worden met een verandertraject. Dit kan zich op een of meerdere pijlers richten.

Aan de bijeenkomst gaat een gesprek met het mt of een werkgroep vooraf. De opbrengst is een plan van het verandertraject.

Bijeenkomst 4: Ontwikkeling onderwijsplan

In een aantal bijeenkomsten met het team of de werkgroep wordt pedagogisch-didactisch handelen van leerkrachten in een onderwijsplan (of kwaliteitskaart) vastgelegd. Dit plan wordt stap voor stap opgebouwd en uitgebreid als het verandertraject is ingezet. Het onderwijsplan is een borgingsdocument, basis voor reflectie en professionalisering.

De opbrengst is een onderwijsplan dat werkt.

Bijeenkomst 5: Inrichten kwaliteitszorg

Op een bepaald moment besluit je de leerlingen in de school te volgen in hun burgerschapsontwikkeling. Dat kan gebeuren met behulp van de observatieschalen bij de leerdoelen, maar ook met andere instrumenten. Je bepaalt hoe er in de school cyclisch wordt gewerkt aan de kwaliteit van het burgerschapsonderwijs op school-, groeps- en leerlingniveau. Ook wordt er nagedacht over de verantwoording op de standaard OR2.

De opbrengst is een kwaliteitsplan voor burgerschap.

De opbrengst

1 Na het volgen van dit traject heb je samen met je team een visie, doelen, een schoolaanbod, een onderwijsplan en kwaliteitszorg op het gebied van burgerschap ontwikkeld. Je kunt nu vol overtuiging zeggen dat jouw school aan de eisen voldoet die in het Onderzoekskader van de Inspectie staan.

Aanbevolen literatuur